Święty Jan Bosko

Św. Jan Bosko urodził się 16 sierpnia 1815 roku w Becchi, w przysiółku należącym do gminy Castelnuovo d'Asti. W późniejszych czasach rząd włoski przemianował osadę na Castelnuovo Don Bosco. Miejscowość jest położona ok. 40 km od Turynu. Ojciec Świętego, Franciszek Bosko, zmarł, kiedy Janek miał zaledwie 2 lata. Matka Janka, Małgorzata Occhiena, jako wdowa musiała zająć się utrzymaniem trzech synów: Antoniego z pierwszego małżeństwa i Józefa oraz Jana z małżeństwa drugiego.

Kiedy Święty miał 9 lat, Pan Bóg w tajemniczym widzeniu sennym objawiał mu jego przyszłą misję (1824). Zaczął ją na swój sposób rozumieć i pełnić. Widząc, jak wielkim powodzeniem cieszą się przygodni kuglarze i cyrkowcy, za pozwoleniem swojej matkę w wolnych godzinach szedł do miejsc, gdzie ci popisywali się swoimi sztuczkami, i zaczynał ich naśladować. W ten sposób zbierał mieszkańców swojego osiedla i zabawiał ich w niedziele i w świąteczne popołudnia, przeplatając swoje popisy modlitwą, pobożnym śpiewem, i "kazaniem", które wygłaszał. Po prostu powtarzał kazanie, które tego dnia na Mszy świętej porannej zasłyszał w kościele parafialnym. Pierwszą Komunię świętą przyjął, kiedy miał 11 lat (1826). Gdy miał lat 14, rozpoczął naukę u pewnego kapłana-emeryta. Musiał ją jednak po roku przerwać po jego nagłej śmierci. W latach 1831-1835 ukończył szkołę podstawową w Castelnuovo i średnią w Chieri. Nie znajdując funduszów na ich opłatę, Bosko musiał pracować dodatkowo w różnych zawodach, by zdobyć konieczne podręczniki i opłacić nauczycieli. Musiał także pomyśleć o własnym utrzymaniu, mieszkając na stancji. Dorabiał przez dawanie korepetycji słabszym w nauce, lecz zarazem zamożniejszym kolegom. W tym czasie założył wśród kolegów "Towarzystwo wesołości", starając się dla nich o godziwą rozrywkę i o pogłębienie w nich życia religijnego. Jan więc był apostołem już jako dziecko w swojej wiosce rodzinnej, był nim również wśród swoich rówieśników gimnazjalnych. Po ukończeniu szkół średnich został Jan przyjęty do wyższego seminarium duchownego w Turynie. Tu pod kierunkiem św. Józefa Cafasso, wykładowcy i spowiednika, czynił znaczne postępy w doskonałości chrześcijańskiej (1835-1841). Dnia 5 czerwca 1841 roku diakon Jan Bosko otrzymał święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa Turynu, Alojzego Fransoni. Za poradą św. Józefa Cafssso wstąpił do Konwiktu Kościelnego dla pogłębienia swojej wiedzy religijnej i życia wewnętrznego. I tu właśnie rozpoczęło się jego wielkie dzieło: w samą uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP, dnia 8 grudnia 1841 roku, napotkał przypadkowo 15-letniego młodzieńca-sierotę, opuszczonego zupełnie materialnie i moralnie. Od tego dnia zaczął gromadzić opuszczoną młodzież, uczyć ją prawd wiary, szukać dla nich pracy u uczciwych ludzi. W niedziele zaś zajmował młodzież rozrywką, uczył ich prawd wiary, dawał okazję do wysłuchania Mszy świętej i do przyjmowania sakramentów Świętych. Ponieważ wielu z nich było bezdomnych, starał się dla nich o zawód. Tak powstały szkoły elementarne zawodowe i internaty, które szybko rozpowszechniły się w iemoncie. Były to czasy rozwoju przemysłu; powstawały fabryki, w których za głodową opłatą zatrudniano nawet dzieci. Prymitywna uprawa roli, klęski suszy czy deszczów, nie mniej częste w owych czasach wojny, zmuszały mieszkańców wiosek do masowego opuszczania wsi i zapełniania miast. Czyniła to zwłaszcza młodzież, dla której w przeludnionych i zubożałych wioskach było miejsca. Nią zajął się Święty. Ogromne potrzeby przerastały jednak siły i możliwości ubogiego kapłana. Dlatego nieustannie apelował do społeczeństwa, umiał też uzyskać pomoc ze strony rządu. Zdawał sobie przy tym sprawę, że sam jeden niewiele zdoła uczynić. Po latach starań założył dwie rodziny zakonne: Pobożne Towarzystwo Św. Franciszka Salezego dla młodzieży męskiej (1859) i zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki Wiernych dla dziewcząt (1872). Jan Bosko na polu wychowania chrześcijańskiego pozostawił po sobie szkołę pedagogiczną, znaną pod nazwą "systemu uprzedzającego", który wprowadził nowe metody w procesie wychowania młodzieży. Św. Jan Bosko położył także wielkie zasługi w zakresie udostępniania literatury katolickiej. Początkowo wydawał w drukarniach turyńskich. Od roku 1861 posiadał już własną drukarnię. Rozpoczął od wydawania pism hagiograficznych, by swoim chłopcom dać konkretne, żywe przykłady i wzory do naśladowania. Potem pojawiły się Czytanki Katolickie na każdy miesiąc. Od roku 1877 dla wszystkich przyjaciół swoich dzieł zaczął wydawać jako miesięcznik, do dziś istniejący, Biuletyn Salezjański. Wszystkie pisma, wydane drukiem staraniem św. Jana Bosko doszły do 1174 pozycji, co razem obejmuje 37 tomów, w tym sam napisał i wydał 130 książek i książeczek. Do najcenniejszych z nich należy: niedokończony zarys pedagogii salezjańskiej, biografie papieży, Chrześcijanin zaopatrzony i 70 Czytanek Katolickich. Za jego inicjatywą wyszła dla młodzieży licealnej Biblioteka Młodzieży (204 tomików), seria wybranych klasyków Łacińskich i Greckich (41 tomików), Biblioteka Pisarzy Ascetycznych jako specjalna seria dla ludu (36 tomików), 16 tomików Biblioteki Robotniczej i wreszcie 432 Czytanek Katolickich. Łącznie całość obejmuje ok. 2 milionów egzemplarzy. Opatrzność wyposażyła ks. Bosko również w dary nadprzyrodzone, charyzmatyczne. W czasie kanonicznego procesu naoczni świadkowie w detalach opisywali wypadki: uzdrowienia ślepych, głuchych, chromych, sparaliżowanych, nieuleczalnie chorych. Wiadomo co najmniej o wskrzeszeniu jednego umarłego. Święty posiadał nawet dar bilokacji. Najwięcej jednak rozgłosu przyniosły świętemu: dar czytania w sumieniach ludzkich, którym posługiwał się niemal na co dzień, oraz dar przepowiadania przyszłości: jednostkom, swojemu zgromadzeniu, Italii i Kościoła. Ks. Bosko zmarł w Turynie 31 stycznia 1888 roku.

"Pragnienie, by żyć lepiej, nie jest niczym złym, ale błędem jest styl życia, który wyżej stawia dążenie do tego, by mieć aniżeli być, i chce więcej mieć, nie po to aby bardziej być, lecz by doznać w życiu najwięcej przyjemności"